سگ‌های ولگرد، نیازمند پیگرد / آیا سونامی هاری در راه است؟
- شناسه خبر: 34199
- تاریخ و زمان ارسال: ۱۹ خرداد ۱۴۰۲ ساعت ۲۲:۳۷
- نویسنده: کلام تازه - عاطفه خوافیان
علت موفقیت‌آمیز نبودن طرح جمع‌آوری سگ‌های ولگرد چیست؟
با گسترش محدوده شهری و به تبع آن نزدیکی حریم بیابانی به شهرها، افزایش جمعیت تصاعدی سگ‌های ولگرد و بدون صاحب در داخل محدوده شهری و مناطق مسکونی یکی از معضلات بهداشتی و اجتماعی این روزهای جامعه ما است.
مرور اتفاقات چند ماه گذشته در خصوص سگ‌های بلاصاحب در محدوده شهرستان‌های طرقبه شاندیز، گلبهار و چناران زنگ خطری از وجود گرگاس و سگ‌های هاری در این مناطق را بصدا درآورد که توانست نگرانی مردم را در این خصوص بیشتر از گذشته نماید.
آذر ماه سال گذشته بود که رئیس شبکه دامپزشکی طرقبه شاندیز از وجود دو قلاده سگ مبتلا به هاری در این شهرستان خبر داد. دو ماه بعد حمید علیزاده، دادستان گلبهار در جلسه کنترل و مقابله با بیماریهای مشترک انسان و دام نسبت به وجود سگ‌های بلاصاحب در این شهرستان هشدار داد و از متولیان امر خواست تا با جدیت نسبت به جمع‌آوری سگ‌های بدون صاحب که سلامت شهروندان را به مخاطره انداخته است اقدام نمایند. در همین جلسه بود که اعضای کارگروه نسبت به پدیده‌ی گرگاس هشدار دادند.
اما قضیه وقتی بیشتر حاد شد که یک سگ مشکوک به هاری در چناران، چهار نفر را گاز گرفت! این خبری بود که شهرام کرباسی، مدیر شبکه دامپزشکی شهرستان چناران در گفتگو با کلام‌تازه اعلام کرده بود. او همچنین این را هم گفته بود که در یکی از روستاهای این شهرستان هم یک سگ مشکوک به هاری به اهالی این روستا حمله کرده است.
بر اساس آمار اعلام شده، از ابتدای سال ۱۴۰۱ تاکنون حدود پنج هزار قلاده سگ در محدوده چناران، گلبهار، سید آباد، طرقبه و شاندیز زنده‌گیری شده‌اند. با این وجود، معضل زیست سگ‌های ولگرد در داخل بافت‌های مسکونی شهرها برطرف نشده و بر شدت نگرانی خانواده‌ها به ویژه زنان و کودکان و همچنین مسئولان افزوده است.
به همین خاطر به سراغ شهرداران شهرهای سیدآباد، چناران، گلبهار، شاندیز و بخشدار طرقبه رفتیم تا در خصوص چرایی موفقیت‌آمیز نبودن طرح زنده‌گیری سگ‌های ولگرد و آگاهی از برنامه‌های آتی آنها برای کاهش جمعیت این حیوانات نجیب اما مزاحم به گفت‌وگو بپردازیم. آنچه در ادامه می‌خوانید حاصل این گفتگوست با ما همراه باشد.
سگ‌های ولگرد؛ معضل امروز و دیروز
شهردار سیدآباد چناران گفت: وجود سگ‌های ولگرد تنها مختص به سیدآباد نبوده و تمامی محیط‌های اجتماعی و شهری نزدیک به هم، مانند چناران، قوچان، گلبهار، رادکان و … درگیر این معضل هستند.
احسان ترمه در گفتگو باکلام تازه پیرامون طرح زنده‌گیری سگ‌های ولگرد، گفت: از ابتدای شروع فعالیت ما در جایگاه شهردار سیدآباد، با پیمانکارانی برای زنده‌گیری و تحویل آنها به مشهد قرارداد بستیم و بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ قلاده سگ ولگرد از ابتدای ۱۴۰۱ زنده‌گیری و برای اسکان و نگهداری در محدوده نیشابور تحویل داده شدند.
ترمه افزود: پیمانکاران چون سابقه‌ی کار با شهرداری مشهد را در کارنامه خود داشتند از اواسط سال به دلیل مشغله‌های کاری امکان ادامه همکاری با شهرداری سیدآباد را نداشتند. همچنین متولی محل نگهداری از سگ‌های ولگرد در نیشابور از تحویل گرفتن سگ‌های ولگرد سرباز زد و این طرح نصفه و نیمه ماند و دیگر اجرا نشد.
واگذار نشدن اعتبارات کافی برای اجرای طرح
وی تصریح کرد: محل اسکان و نگهداری سگ‌های ولگرد مهمترین شاخصه در طرح جمع‌آوری سگ‌های ولگرد بوده که شاید در محدوده شهری ما هنوز این اتفاق نیفتاده است. طبق مصوبه کارگروه استانی قرار بر این شد محلی برای نگهداری از سگ‌های ولگرد تعیین و اعتباراتی برای اجرایی کردن این موضوع به شهرداری‌ها واگذار شود که انجام نشد.
شهردار سیدآباد تاکید کرد: طبق مصوبه ستاد استانی، شهرداری‌ها حق معدوم‌سازی سگ‌های رها شده در سطح شهر را ندارند و تنها باید زنده‌گیری سگ‌ها انجام شده و در محلی نگهداری شوند. مشکل اساسی کنونی شهرداری‌ها، نگهداری سگ‌های بلاصاحب و رها شده است و این بزرگترین مانع برای اجرای کامل و بی نقص این طرح بوده چرا که شهرداری‌ها توان مالی ساخت مکان نگهداری از سگ‌ها را ندارند.
ترمه ادامه داد: با اعتبارات اندکی که به شهرداری‌ها در این خصوص داده می‌شود تا یک زمان محدودی می‌توانند این سگ‌ها را نگهداری کنند چرا که نگهداری از آنها هزینه‌بر بوده و این هزینه‌ها را هیچ نهادی تقبل نمی‌کند. در مصوبه این طرح آمده که سگ‌های بلاصاحب و رها شده در محدوده شهری زنده‌گیری و در محل مشخصی نگهداری شوند، اما برای بعد از این مرحله برنامه‌ای لحاظ نشده که این نقص دلیل اجرا نشدن کامل طرح بوده است.
شهرها بایستی هماهنگ عمل کنند
وی افزود: در محدوده چناران، گلبهار، سیدآباد و رادکان، این مسئله و معضل را به جای حل و رفع دائمی آن، به زنده‌گیری سگ‌ها و رهاسازی سگ‌ها در یک محدوده دیگر اقدام می‌کنند، که این عامل یکی از عوامل اصلی اجرا نشدن موفق طرح جمع‌آوری سگ‌های ولگرد است. حتی اگر سگ‌ها در محدوده غیر شهری نیز رها شوند، برای پیدا کردن تغذیه خود روزانه ۷۰ کیلومتر راه می‌روند و این‌گونه از شهری به شهر دیگر می‌روند. بر همین اساس آمار سگ‌های ولگرد در هیچ شهری صفر مطلق نمی‌شود پس برای این موضوعات باید چاره‌ای عملی اندیشید.
شهردار سید آباد، گفت: استانداری بایستی اعتباری برای این موضوع اختصاص بدهد و نهادی را برای ساماندهی سگ‌های ولگرد معین کند. در اجرای این طرح هنوز مکانی مشخص نشده است، محل نگهداری در مشهد حاضر به پذیرش سگ‌ها نیست. بیم از تبعات رسانه‌ای و بزرگ‌نمایی نهادهای مردم‌نهاد و حامی حیوانات هم برای اقدام‌های احتمالی ما دست و پاگیر شده است.
پدیده‌ای به نام سگ‌های نیمه ولگرد
ترمه به پدیده جالبی نیز اشاره کرد و گفت: با توجه به وضعیت معیشتی مردم علاوه بر سگ‌های ولگرد، ما با پدیده دیگری به نام سگ‌های نیمه ولگرد مواجه هستیم؛ بدین معنا که چوپانان و گله‌داران فقط زمان چرای گوسفندان خود سگ‌ها را با خود می‌برند و پس از پایان کار، سگ را در خیابان رها می‌کنند. شهرداری‌ها توان مالی برای اجرا این طرح را ندارند، اگر فضاهای مناسبی برای این کار مشخص و همه ملزم به اجرای طرح شوند و از جانب فرمانداری و دادستانی موضوع مدیریت شود و دهیاران هم پای کار بیایند می‌شود با آمار و ارقام قابل قبول می‌توان این طرح را اجرا کرد.
وی خاطر نشان می‌کرد: در جلسه‌ای که چندی پیش با مسئولان مرتبط داشتیم، هزینه زنده‌گیری و عقیم‌سازی هر سگ حدود دو میلیون تومان برآورد شد با این وجود مهمترین عامل اجرایی شدن این طرح، تعیین نکردن فضای مناسب برای نگهداری از سگ‌ها است. تا اعتبارات لازم برای اجرای کامل آن در نظرگرفته نشود این معضل و چالش اجتماعی همچنان پابرجا بوده و حل نشده باقی می‌ماند.
دامپزشکی و بهداشت و محیط زیست بایستی پای کار بیایند
شهردار سیدآباد یادآور شد: یکی دیگر از دلایل اجرای ناموفق این طرح این است که بخشداری‌ها ودهیاری‌ها با شهرداری‌ها هماهنگ نبوده و یکپارچه عمل نمی‌کنند.
وی تشریح کرد: دامپزشکی، استانداری و شبکه بهداشت و درمان هم بایستی پای کار بیایند و اجرای این طرح را تنها وظیفه شهرداری‌ها ندانند. همچنین نهادی برای ساماندهی و اعطای اعتبار در نظر گرفته شود. برای زنده‌گیری حدود ۲۵۰ سگ ولگرد در سال گذشته، حدود بیست میلیون تومان هزینه برداشت. این هزینه تنها برای امر زنده‌گیری بوده و هزینه حمل و مراقبت جدا است.
احسان ترمه خاطرنشان کرد: با توجه به نزدیکی شهرهای شمالی استان به یکدیگر تصویب قوانین باید به صورت یکپارچه میان تمام ادارات فرمانداری، استانداری، شهرداری‌ها، دهیاری‌ها، بخشداری‌ها، محیط زیست، شبکه بهداشت و درمان و دامپزشکی صورت بگیرد و استانداری به عنوان متولی، اجرای دقیق طرح را برعهده بگیرد. علاوه بر آن مجوز معدوم‌سازی سگ‌های ولگرد به همراه اعتبارات به شهرداری‌ها داده شود.
هاری سگ‌های ولگرد؛ زنگ خطر جدی برای سلامت شهروندان
شهردار سیدآباد هشدار داد: اگر چرخه جمع‌آوری سگ‌ها سریع و بی‌نقص صورت نگیرد، قطعاً با معضل بزرگتری روبرو می‌شویم و دیگر به این راحتی‌ها قابل حل و فصل نیست؛ پس چه بهتر که قبل از سونامی هاری که در پیش است سگ‌های ولگرد در سطح شهر را جمع‌آوری کنیم.
سامان نیافتن کارگروه طرح زنده‌گیری سگ‌های ولگرد
شهردار چناران نیز به کلام تازه گفت: از ابتدای ۱۴۰۱ تا پایان سال بیش از 3 هزار مورد زنده‌گیری سگ‌های سرگردان انجام شده است که به دلیل سامان نیافتن کارگروه طرح زنده‌گیری سگ‌های ولگرد با مشکل روبه‌رو شدیم.
حمیدرضا داورزنی افزود: تا الان بخشی از سگ‌های زنده‌گیری شده را به یک بخش خصوصی در مشهد تحویل داده‌ایم که البته گاهی این مکان از تحویل سگ‌ها سرباز می‌زد و مابقی نیاز به رهاسازی داشته‌اند. اصولاً کار در این قسمت خراب شده است، چون رهاسازی سگ‌های ولگرد در مجاورت شهرهای دیگر یا انتقال منطقه‌ای، سبب شده که این معضل حل نشده و در دراز مدت به یک معضل کشوری تبدیل شود.
وی هزینه‌های اجرای این طرح پیمانکاری را در ازای زنده‌گیری هر قلاده سگ صدوپنجاه‌هزارتومان عنوان کرد که به مرور زمان و با بالا رفتن هزینه‌ها، این مبلغ برای زنده‌گیری هر قلاده سگ که بر اساس دستوراالعمل تیم طرح زنده‌گیری می‌بایست با حضور 6 نفر و یک ماشین برای حمل و نقل صورت گیرد به بیش از دویست‌هزارتومان افزایش پیدا کرده است. با توجه به بالا بودن آمار جمعیتی سگ‌ها این کار دیگر توجیه و صرفه اقتصادی برای ما ندارد. علاوه بر آن مکانی برای تحویل و نگهدای این سگ‌ها تعریف نشده و این عمل یک چرخه تکرای، معیوب و بی فایده است.
شهردار چناران علت موفقیت‌آمیز نبودن این طرح را رهاسازی سگ‌ها در شهرهای مجاور عنوان کرد و گفت: برخی از این سگ‌ها، سگ گله هستند با پیمودن اندکی مسافت دوباره وارد شهرها شده و چرخه جمع‌آوری ناقص باقی می‌ماند.
او با تأکید بر اینکه “شهرداری‌ها به تنهایی نمی‌توانند مجری این طرح باشند و کارگروه استانی بایستی ساماندهی شود چرا که هر کارگروهی طبق مصوبه وظایفی برعهده دارد”، گفت: کارگروه‌های شهرستانی موظف هستند این سگ‌ها را به طور موقت نهایت به مدت یک هفته نگهداری کنند و پس از آن بایستی تعیین و تکلیف و تحویل ستاد استانی شوند یا با تأیید و مجوز کارگروه استانی، سگ‌ها عقیم‌سازی، معدوم‌سازی یا رهاسازی شوند.
تعیین مکانی محدود برای نگهداری از سگ‌های ولگرد
وی افزود: مکانی که برای نگهداری موقت سگ‌های ولگرد در شهرستان چناران پیش‌بینی شده ظرفیت نگهداری حدود ۴۰۰ قلاده سگ را دارد که برای نگهداری از جمعیت زیاد سگ‌های منطقه کفایت نمی‌کند.
شهردار چناران راهکار خود برای حل این معضل را اجرای دستورالعمل کارگروه استانی مصوب سال 1401 دانست و گفت: بر اساس این دستورالعمل، باید پس از زنده‌گیری و واکسینه نمودن نسبت به معدوم‌سازی سگ‌های بیمار یا عقیم‌سازی و رهاسازی اقدام شود.
وی افزود: با توجه به زاد و ولد و افزایش جمعیت سگ‌های ولگرد و تراکم و نزدیکی حریم شهرها و روستاها به یکدیگر، نباید سگ‌ها طوری رهاسازی شوند که با پیاده‌روی دوباره خود را به داخل محدوده شهری برسانند.
داورزنی خاطر نشان کرد: در یک طرح آزمایشی سگ‌های زنده‌گیری شده را رنگ کرده و نسبت به رهاسازی آنها اقدام کردیم. پس از گذشت چند روز دوباره این سگ‌ها وارد محیط شهری شدند که این نتیجه بیان‌گر این موضوع است که سگ‌ها تمایل به حضور در محدوده زیستی سابق خود را دارند.
وی در پایان تاکید کرد: راه حل اساسی در معدوم‌سازی سگ‌های ولگرد و مریض از سوی متولیان محیط‌زیست و دامپزشکی می‌باشد چون شهرداری‌ها در این زمینه وظیفه تشخیصی ندارند.
لزوم مشارکت و همکاری شهرداری‌ها و دهیاری‌ها با یکدیگر
شهردار گلبهار نیز در گفتگو با کلام تازه با ارائه آماری از سگ‌های زنده‌گیری شده، گفت: در قراردادی یک ساله با پیمانکاران به ارزش پانصدمیلیون‌تومان، از ابتدای ۱۴۰۱ تاکنون حدود ۸۹۰ قلاده سگ خطرآفرین و بی‌صاحب، زنده‌گیری شد.
علیرضا اصغری افزود: عموماً سگ‌ها زاد و ولد دارند و این طرح به صورت جزیره‌ای عمل می‌شود. به‌طور مثال شهرداری‌ها به اجرای طرح می‌پردازند اما دهیاری‌ها این طرح را اجرا نمی‌کنند و تا زمانی که این فرآیند زنده‌گیری، فراگیر نباشد و به درستی انجام نشود این طرح همچنان با شکست مواجه می‌شود.
اجرای طرح به صورت همزمان در تمام شهرستان‌های استان
شهردار گلبهار راه حل پیشنهادی خود برای اصلاح چرخه معیوب زنده‌گیری سگ‌های ولگرد را این‌گونه تشریح می‌کند: بایستی یک کارگروه استانی به صورت جدی وارد عمل شده و تمام شهرستان‌های استان را موظف کند که به صورت همزمان زنده‌گیری صورت گرفته و در یک مکان مشخص نگهداری نمایند و در صورت نیاز عمل معدوم‌سازی نیز انجام شود. این کار باید فراگیر باشد و تمام نهادهای مربوط موظف باشند که در پایان بازه زمانی، آمار و ارقام دقیق خود را به کارگروه مرکزی اعلام کنند.
اصغری ادامه داد: اگر این طرح در سطح استان صورت بگیرد حدود ۷۰ شهرستان بایستی پای کار بیایند. اگر هر شهرستان در طول روز ۵ سگ را زنده‌گیری کند در پایان روز حدود ۳۵۰ سگ زنده‌گیری می‌شود. این‌گونه می‌توان ارزیابی و برنامه‌ریزی کرد که آیا هنوز سگی متولد می‌شود یا زاد و ولد متوقف شده است؟
شهرداری گلبهار آمادگی مدیریت اجرای این طرح را دارد
وی در پایان اظهار کرد: شهرداری گلبهار این آمادگی را دارد که مدیریت جمع‌آوری سگ‌های ولگرد شهرستان‌های استان خراسان رضوی را با همکاری شهرهای دیگر برعهده بگیرد و دبیری کارگروه استانی را از آن خود کند.
غذا رسانی به سگ‌های ولگرد سبب افزایش آمار آنها در محدوده شهری شده است
شهردار شاندیز نیز توضیح داد: از ابتدای ۱۴۰۱ تا پایان سال، ۱۸۶۰ قلاده سگ زنده‌گیری شده است و طبق برآوردهای انجام شده در هر ماه حدود ۲۰۰ قلاده زنده‌گیری می‌شود. با توجه به آمار زنده‌گیری سگ‌ها در سال گذشته رقمی بالغ بر یکصدوده‌میلیون‌تومان برای اجرای این طرح هزینه شده است.
احمد باقری افزود: تمرکز شهرداری‌ها بیشتر بر حریم شهرها بوده و با توجه به اینکه سگ‌ها شعاع حرکت محدودی ندارند و تا زمانی که در شهرها و روستاهای مجاور اقدام هماهنگی صورت نگیرد هر چه در محدوده شهر شاندیز زنده‌گیری انجام شود هیچ اتفاق خاصی نیفتاده و تنها سگ‌ها از محدوده‌ای به محدوده دیگر پراکنده می‌شوند.
باقری تصریح کرد: با توجه به این که در محدوده شاندیز، تعداد رستوران‌ها زیاد است به مراتب میزان بیشتری پسماند غذایی برای حیوانات دور ریخته می‌شود. همین عامل سبب افزایش آمار جمعیت سگ‌ها و فراهم شدن تکثیرشان در محدوده شاندیز شده است. برخی از دوستداران حیوانات و حیات وحش نیز کار غذارسانی به این حیوانات را انجام می‌دهند و گاهی اقدام به خرید سگ‌های زنده‌گیری کرده و نسبت به رهاسازی دوباره در محیط اقدام می‌کنند.
شهرداران نیازمند کمک دیگر ارگان‌ها هستند
شهردار شاندیز تشریح کرد: شهرداری‌ها به تنهایی از پس این کار بر نیامده و نیازمند حضور دیگر نهاد‌ها از جمله بخشداری‌ها، شبکه بهداشت، محیط زیست، فرمانداری‌ها و شبکه دامپزشکی در اجرای این طرح هستند. صرف زنده‌گیری سگ‌ها موثر نبوده و برای حل این معضل بایستی فرآیند مستمری وجود داشته باشد به این معنا که زنده‌گیری سگ‌ها در مرحله اول قرار دارد و مرحله بعد می‌بایست عمل غربال‌گری روی این سگ‌های رها شده صورت بگیرد و سگ‌های بیمار از سایر سگ‌ها جدا شوند.
احمد باقری تأسیس پناهگاهی برای این حیوانات را راه حل دیگر این معضل دانست و گفت: تأسیس پناهگاه در هر منطقه و محدوده شهری قاعدتاً بایستی صورت بگیرد و عمل واکسیناسیون سگ‌ها انجام شود. برای کنترل جمعیت سگ‌ها بایستی عمل عقیم‌سازی صورت بگیرد و رهاسازی به عنوان آخرین مرحله در نظر گرفته بشود.
وی افزود: تصمیم بر آن شد که فرمانداران، شهرداران و بخشداران طرقبه، شاندیز، گلبهار و چناران نشست مشترکی برگزار و تصمیم جامعی در این خصوص اتخاذ کنند. البته اگر در شاندیز تصمیمی اتخاذ و مصوبه به خوبی نیز اجرا شود اما گلبهار و گلمکان آن را اجرایی نکنند یا بالعکس، تأثیر و تحول چشم‌گیری شاهد نخواهیم بود.
او تاکید کرد: این مسئله به یک معضل ملی تبدیل شده و آمار افزایش سگ‌های هار زنگ خطر جدی برای همه مردم است. اگر با این جمعیت، هاری بین سگ‌ها و باقی حیوانات شیوع پیدا کند خطر بزرگی برای سلامت جامعه محسوب می‌شود.
وی اضافه کرد: در حوزه قوانین در سطح ملی بایستی اتفاق خاصی صورت بگیرد و در این خصوص قانون‌گذاری درستی وضع بشود. پس از آن تصمیمات منطقه‌ای و محلی درستی اتخاذ و ابلاغ شود. با فرهنگ‌سازی، برنامه‌ریزی و انجام سایر اقدام‌های سخت و هزینه بر می‌توان به رقم خوردن اتفاقات خوبی امیدوار بود.
حیوانات باید در قلمرو خودشان باشند
باقری یادآور شد: واکسینه کردن سگ‌ها عمل ساده‌ای نبوده و بسیار هزینه‌بر است. برای هر سگ حدود ۲میلیون تومان هزینه دارد. تأمین این اعتبار و همچنین تأمین پناهگاه برای سگ‌ها در توان دهیاری‌ها و شهرداری ها نیست. پس از آن بایستی رهاسازی حیوانات در قلمرو خودشان صورت بگیرد.
اینکه تنها شهرداری را موظف به به اجرای طرح جمع‌آوری سگ‌ها بدانیم، اشتباه است
در پایان به سراغ رئیس سابق گروه خدمات شهری اداره کل دفتر امور شهری و شوراهای استانداری خراسان رضوی رفتیم و نظر او در خصوص علت موفقیت‌آمیز نبودن طرح جمع‌آوری سگ‌های بدون صاحب جویا شدیم. او که در حال حاضر بخشدار طرقبه است به کلام تازه گفت: در حوزه مدیریت و جمع‌آوری حیوانات ناقل و سگ‌های ولگرد تا زمانی که جزیره‌ای عمل شود و هر شهر و روستایی آهنگ خود را بنوازد هیچ زمان موفق نخواهیم کرد.
سید مهدی سالم توضیح داد: تمامی دستگاه‌ها تنها شهرداری‌ها را موظف به اجرای این طرح می‌دانند که این اشتباه است. در ابتدای امر بایستی به دنبال علت به وجود آمدن سگ‌های ولگرد بوده و علت را پیدا کنیم. مکان‌های تجمع، زاد و ولد و افزایش سگ‌ها و نیز علت این موضوع که چرا سگ‌ها به داخل شهر و حاشیه جاده‌ها نقل مکان کرده‌اند و به سکونت‌گاه انسان‌ها رانده می‌شوند را شناسایی و تحلیل کنیم. دستگاه‌های دیگر نیز بایستی پای کار آمده و با شهرداری‌ها هماهنگ باشند.
باید جلوی زاد و ولد سگ‌ها گرفته شود
سالم اضافه کرد: صاحبان مشاغلی در پروژه‌های ساختمانی، باغداری، دامداری و چوپانی از سگ استفاده می‌کنند که این سگ‌ها در سال دو بار زادو ولد کرده و در هر بار زایمان بین ۷ تا ۱۱ توله به دنیا می‌آورند. برخی نیز در گله خود سگ دارند که بعد از گذشت چند سال و با پیر شدن سگ‌ها آنها را رها می‌کنند و این حیوانات به حاشیه جاده‌ها و داخل شهرها می‌آیند و بنای تولید مثل و تجمع دسته‌ای سگ‌های ولگرد این‌گونه شکل می‌گیرد.
وی افزود: برای اجرای موفق طرح، بایستی تمامی افرادی که از سگ نگهداری می‌کنند دعوت شده و درصورتی که سگ شناسنامه نداشت نسبت به عقیم‌سازی آن اقدام کنند.
وی بیان کرد: یکی دیگر از دلایل افزایش پدیده سگ‌های ولگرد حضور افرادی بوده که به این سگ‌ها غذا داده و این کار باعث شده سگ‌ها به حاشیه جاده آمده و سبب تصادفات زیادی شوند. این دوستداران حیوانات نیز باید پای کار آمده و توجیه شوند که این عمل اگر چه در ظاهر ترحم و دلسوزی است ولی به نفع حیوانات نبوده چرا که این‌گونه سگ را از خوی حیوانی خود جدا کرده و او را به ولگردی عادت می‌دهد.
دامپزشکی باید برنامه مدونی برای عقیم‌سازی سگ‌های ولگرد اعلام کند
بخشدار طرقبه افزود: دامپزشکی بایستی کلینیک‌هایی جهت عقیم‌سازی تعیین و به جامعه هدف معرفی کند و با مبلغ بسیار اندکی این عقیم‌سازی را انجام دهد تا شهر از این بحران بهداشتی و اجتماعی نجات یابد. سگی که هار شده، روباه و گرگ را نیز هار کرده است. پس محیط زیست نیز باید پای کار بیاید و با تجهیزات و استعداد خود به کمک کارگروه آمده تا این فرآیند به خوبی انجام شود.
سیدمهدی سالم ادامه داد: متولیان مربوطه، آمار و ارقام و هزینه‌هایی که جهت درمان هاری انجام داده‌اند را اعلام کنند و به جای درمان راهی برای پیشگیری انتخاب کنیم، چون هزینه‌های پیگیری از پیشگیری بیشتر است.
وی اظهار کرد: شهرستان‌های گلبهار و چناران اقدام به جمع‌آوری سگ‌های ولگرد کرده و بعد از جمع‌آوری تحویل پناهگاه دادند، مرحله بعد چیست؟ امکان نگهداری سگ‌ها تنها تا چند ماه وجود دارد بعد از آن اینقدر زاد و ولد انجام می‌شود که دیگر امکان نگهداری از آنها نیز وجود ندارد.
همه دستگاه‌ها بایستی پای کار بیایند
سالم در آخر گفت: همه دستگاه‌ها بایستی پای کار بیایند و با شناسایی مراکز زاد و ولد و افرادی که به سگ‌ها غذا می‌دهند جلوی تکثیر بی رویه سگ‌ها را بگیرند. در غیر این صورت با اجرای ناقص این چرخه معیوب به هدف نمی‌رسیم. دوستداران محیط زیست، دامپزشکی، شبکه بهداشت، دهیاری‌ها، شهرداری‌ها و سازمان‌های مردم نهاد پای کار آمده تا شاهد اتفاقات خوبی در حوزه تأمین سلامت شهروندان باشیم.
