سهم بانوان از شهر
- شناسه خبر: 9125
- تاریخ و زمان ارسال: ۲۰ مرداد ۱۳۹۹ ساعت ۱۲:۵۸
- نویسنده: کلام تازه - سپیده نقدی
پایگاه خبری تحلیلی کلام تازه- مهناز اصغری | زنان جهت حضور فعال و برقراری تعاملات اجتماعی در جامعه ایرانی، اسلامی همیشه با محدودیت‌هایی رو به رو بوده‌اند. آنها به عنوان نیمی از بهره‌برداران فضاهای عمومی، حق دارند همانند مردان از فضاهای عمومی شهری استفاده کنند. اما از آنجایی‌که نوع نیازها، نحوه ادراک محیط و در نتیجه الگوهای رفتاری زنان و مردان در فضاهای عمومی، تفاوت‌های معناداری دارند، لذا نادیده انگاشتن تفاوت‌ها، می‌تواند حضور زنان را در فضاهای عمومی محدود نماید.
عدم امکان برآورده شدن نیازهایی همچون نیاز به آزادی در پوشش، تخلیه انرژی با حرکات موزون، امنیت با در امان بودن از نگاه مردان، نیاز به آزادانه ورزش کردن و به تفریح پرداختن و … موجب شده تا بانوان امکان حضور فعال و تعاملات اجتماعی قوی در جامعه را نداشته باشند. لذا اهمیت این موضوع حس می‌شود که با ایجاد فضاهایی همچون پارک‌های بانوان، زمینه‌ساز افزایش تعاملات اجتماعی زنان در جامعه شویم.
پارک‌ها و فضای سبز مختص بانوان به عنوان یکی از مهم‌ترین مراکز خدماتی رفاهی و تفریحی علاوه بر جنبه بهداشت روحی و روانی، در توسعه پایداری شهری و بهبود کیفیت زندگی بانوان و ایجاد فضایی امن در کلیه ساعات شبانه روز برای این قشر، از اهمیت بالایی برخوردار است.
ارزیابی نیازهای بانوان در فضاهای سبز شهری و عملکرد پارک‌های ویژه بانوان در شهرهای کوچک بسته به معیارهای اجتماعی منطقه می‌باشد و ایجاد فضاهای ویژه بانوان با هدف رفع نیازها و کاهش محدودیت‌های زنان، یکی از رویکردهای جدید برای تامین رضایت و امنیت بیشتر زنان در فضاهای شهری است.
حضور موثر زنان در جامعه، نیازمند ایجاد و حفظ روحیه‌ای بانشاط
توجه به نیازها و زیرساخت‌های ویژه بانوان یکی از اولویت‌های دولت به شمار می‌آید و وزارت کشور ساخت پارک‌های بانوان توسط شهرداری‌ها را به عنوان یکی از نکات مهم مورد توجه قرار داده است. بنابراین شهرداری‌ها باید تلاش خود را برای افزایش سرانه فضاهای تفریحی و ورزشی ویژه بانوان افزایش دهند. هرچند هدف از این استراتژی، تفکیک جنسیتی و جدا کردن بانوان از جامعه و محدود کردن آنان به فضاهای اختصاصی نیست. بلکه فضای اختصاصی می‌تواند برخی بانوان که میل به حضور راحت‌تر در فضای تفریحی دارند را از زیرساخت‌های اجتماعی و تفریحی نیز برخوردار کند. باید در نظر داشت که یکی از اهداف اصلی احداث پارک بانوان، افزایش نشاط زنان در جامعه می‌باشد که در حال حاضر متأسفانه تفریح‌های زنانه سالم در جامعه کم است و این موضوع می‌تواند عاملی برای افسردگی هر چه بیشتر آنها باشد.
امروز تاثیر حضور زنان در دانشگاه‌ها، حوزه آموزش و پرورش، بهداشت و درمان و … بی‌بدیل است، لذا استمرار حضور موثر زنان در جامعه نیازمند ایجاد و حفظ روحیه‌ای بانشاط در این قشر از جامعه بوده و در این راستا توسعه فضاهای ورزشی و تفریحی و تفرجگاه‌های ویژه بانوان به دور از برخی محدودیت‌ها، امری ضروری است.
همچنین از آنجایی که زنان نقش تأثیرگذاری را در کانون خانواده و جامعه ایفا می‌کنند، اتخاذ تدابیر لازم برای آنها امری ضروری می‌باشد. از این رو انتظار می‌رود با احداث پارک‌های بانوان در سطح شهرستان چناران شاهد افزایش نشاط بانوان باشیم تا تأثیرات مثبت بسیاری را نیز به‌دنبال داشته باشد.
برآورده شدن بخشی از نیازهای بانوان در سالن‌های ورزشی
هر چند که سالن‌های ورزشی مختلف بخشی از نیاز بانوان به فضای اختصاصی ورزشی را برطرف کرده‌اند، اما بسته بودن فضای این اماکن، یکی از محدودیت‌های موجود برای بانوان به حساب می‌آید. از سوی دیگر همه بانوان توانایی پرداخت هزینه برای حضور در این مراکز و استفاده از آنها را ندارند. ضمن اینکه بسیاری از آنان به حضور در فضای آزاد برای پیاده‌روی و انجام فعالیت‌های سبک ورزشی متمایل هستند. چنین فضایی در پارک‌ها یا بوستان‌های ویژه بانوان قابل دسترسی است.
آزادی در نوع پوشش مهم‌ترین عامل استقبال زنان از پارک بانوان می‌باشد. براساس نظرسنجی‌های به‌عمل آمده بسیاری از زنان بر این باور هستند که تنها به دلیل داشتن آزادی در نوع پوشش، این پارک‌ها مناسب می‌باشد، چرا که زنان برای حضور در جامعه و یا در مکان‌های تفریحی باید حجاب اسلامی خود را رعایت کنند و در پارک بانوان نیازی به رعایت کامل حجاب اسلامی وجود ندارد.
عدم امکان بهره‌برداری از پارک اختصاصی بانوان در شهرستان چناران
در این میان شهرستان چناران با جمعیت بیش از ۱۵۰ هزار نفر، این روزها از نداشتن بوستان بانوان رنج می‌برد و هنوز نتوانسته از تنها پروژه کلید خورده پارک بانوان در شهر چناران بهره‌برداری کند تا بانوان این شهر بتوانند در محیطی آرام و بدون مزاحمت دور هم جمع شوند و ساعتی را با هم بگذرانند.
هادی بارویی شهردار چناران در پاسخ به سوال خبرنگار ما در رابطه با وضعیت پارک‌های چناران و چرایی عدم امکان بهره‌برداری از پارک بانوان در چناران بیان کرد: در جهت امکان استفاده راحت‌تر بانوان از پارک‌ها، اولویت اول شهرداری در این موضوع بحث جرم‌زدایی از پارک‌ها بوده است و در همین راستا انتهای پارک ملت در حدود دو هکتار از فضا، جرم‌زدایی صورت گرفته و فضای سرویس‌های بهداشتی قدیمی، تبدیل به نگارخانه و در انتهای پارک نیز محیطی کاملا آسفالت و ایمن ایجاد شده است و بانوان از آنجا استقبال کرده و برای فعالیت‌های جسمانی و سلامتی از این محل که به‌عنوان رینگ سلامت شناخته می‌شود استفاده می‌کنند.
بارویی افزود: همچنین بخش انتهایی پارک وحدت، استخری محل دپو برگ‌هایی که شهرداری جهت تهیه خاک برگ از آنها استفاده می‌کرد، بود و حالت جنگلی داشت و متاسفانه معتادین از آنجا جهت شب خوابی استفاده می‌کردند و عملا محل جرم بوده است. با تصویب دوستان در شورا تصمیم بر این شد که در آنجا پارک اختصاصی بانوان ایجاد شده و آن بخش از پارک را تفکیک کنیم.
تجهیز مبلمان پارک بانوان و دیوار جداکننده
شهردار چناران ادامه داد: در حال حاضر موضوعات عمرانی پارک بانوان تمام شده است و محفظه‌ای برای نگهبانی و سرویس بهداشتی مجزا نیز تعبیه و همچنین محوطه‌ای برای زمین‌های والیبال و بسکتبال آماده شده است. همچنین در راستای اتمام کارهای پارک و در جهت آماده‌سازی برای بهره‌برداری نیازمند انجام اقدامات دیگری مثل ایجاد دیوار جداکننده و تکمیل مبلمان پارک هستیم.
اکنون این پرسش در خصوص پارک وحدت، به وجود می‌آید که آیا مکان مناسب‌تری برای این صرف هزینه وجود نداشت که با اطمینان خاطر بیشتری، محل گرد هم‌آیی بانوان باشد؟ و اگر شهردار چناران بر این نکته واقف است و همانطوری‌که خود نیز اذعان نموده است «استقبال متفاوت خواهد بود و مردم تمایلی به حضور در آن نخواهند داشت» پس صرف هزینه برای ساخت و تجهیز آن، چیزی جز تضعیع حقوق بیت‌المال نبوده است؟ آیا در مطالعات انجام شده به جهت جانمایی صحیح برای احداث پارک بانوان، همه جوانب پیرامون آن در نظر گرفته شده است؟
هادی بارویی تصریح کرد: اما در رابطه با پارک وحدت، مسئله استقبال متفاوت است. چراکه آن منطقه، نسبتا ضعیف محسوب می‌شود و مردم تمایل به حضور در آن ندارند و مسئله این است که انجام کارهای تمام پارک‌ها به طور هم‌زمان، امکان‌پذیر نیست. چرا که شهرداری، برای چنین اقداماتی بودجه ندارد و جهت تامین هزینه‌های این بخش از شهرسازی، بخشی از محل اعتبارات داخلی در نظر گرفته شده است.
وی در توضیح اقدامات انجام شده افزود: پارک لاله مشکل برق و روشنایی داشت که خوشبختانه حل شده است و در حال حاضر در حال انجام مطالعات پارک ملت هستیم و پس از جمع‌آوری محل جرم و احداث نگارخانه و پیگیری مبحث روشنایی، در اندیشه احداث آلاچیق‌ها هستیم و می‌توان گفت که کار در پارک ملت کمتر و سبک شده است. پس از آن به سراغ پارک وحدت خواهیم رفت. همچنین مشکلات روشنایی و تکمیل مبلمان پارک بانوان باید مرتفع شود و این مهم در دستور کار قرار گرفته است تا بتوانیم آن را ظرف مدت چند ماه آتی به بهره‌برداری برسانیم.
عدم جانمایی صحیح برای پارک بانوان
مهم ترین هدف در ایجاد این گونه پارک‌ها رعایت امنیت اجتماعی، محصور بودن و مشرف نبودن ساختمان‌های مسکونی به این مکان می‌باشد. حال اگر مکانی که برای احداث پارک بانوان در نظر گرفته شده است از نظر جانمایی با چالش‌هایی هم مواجه باشد، طبیعتا با استقبال از سوی بانوان مواجه نخواهد شد. لکن اکنون این پرسش در خصوص پارک وحدت، به وجود می‌آید که آیا مکان مناسب‌تری برای این صرف هزینه وجود نداشت که با اطمینان خاطر بیشتری، محل گرد هم‌آیی بانوان باشد؟ و اگر شهردار چناران بر این نکته واقف است و همانطوری‌که خود نیز اذعان نموده است «استقبال متفاوت خواهد بود و مردم تمایلی به حضور در آن نخواهند داشت» پس صرف هزینه برای ساخت و تجهیز آن، چیزی جز تضعیع حقوق بیت‌المال نبوده است؟ آیا در مطالعات انجام شده به جهت جانمایی صحیح برای احداث پارک بانوان، همه جوانب پیرامون آن در نظر گرفته شده است؟
شهرهای کوچک با محدودیت‌های بیشتر و امکانات محدودتر
بدون تردید هر اندازه که شهر کوچک شود، توجه به تامین نیازهای جداگانه بیشتر احساس می‌شود. در شهرهایی مثل چناران و گلبهار، با توجه به محدودیت‌های بیشتر و امکانات محدودتر در مقایسه با کلان شهرها، نیاز بیشتری به تمهیدات رفاهی مختص زنان همچون بوستان اختصاصی بانوان احساس می‌شود. در این میان، نگاه ویژه به شهرستان می‌تواند ضرورتی اجتناب‌ناپذیر باشد تا با رویکرد توزیع متوازن امکانات برای جلب رضایت مردم در همه نقاط، همتی در خور شهروندان به انجام رسد.
بدیهی است همانطور که اشاره شد زن در خانواده، نقش اساسی و کلیدی در تربیت فرزندان داشته و نوع تربیت نیز نقش بسزایی در شکل‌گیری فرهنگ جامعه دارد و چنانچه زن یا مادر در خانواده دچار مشکل جسمی یا روحی شود، همه خانواده تحت تاثیر آن مشکل قرار خواهند گرفت.
اگر بخواهیم توسعه در جامعه تحقق بپذیرد، این امر امکان‌پذیر نیست مگر آنکه تمام اقشار جامعه در آن دخیل باشند و با توجه به اینکه، حدود نیمی از جامعه ما را زنان تشکیل می‌دهند، برای توسعه کشور باید به توانایی‌ها و قابلیت‌های بانوان بیشتر توجه شود. نگاه جدی به مقوله ورزش در سلامت جامعه به ویژه مادران که مربیان واقعی و تربیت‌کننده نسل آینده کشور هستند یک اصل ضروری است. از این رو نگاه ویژه به حوزه بانوان و برطرف کردن مشکلات آنان، زمینه‌ساز رشد و اعتلای بیش از پیش فرهنگ جامعه است.
کمبودهای فضایی و امکانات ناکافی، موجب عدم تمایل بانوان به استفاده مستمر از این فضاها می‌شود. در نهایت باید به این نکته اشاره و توجه ویژه کرد که عدم مدیریت در جانمایی صحیح، ممکن است موجبات استقبال ضعیف از این مکان را بوجود آورد اما ما نیز، همچنان در انتظار نتایج بهره‌برداری از این پاک هستیم.
