فرق خبرنگار و خبرنویس را بدانیم

پایگاه خبری تحلیلی کلام تازه – مریم اصغری | در قدم اول و در برخورد با واژه خبرنگار، با دو سوال اصلی مواجهیم. خبرنگار یا خبرنویس؟ و فکر می‌کنم این جمله به حدی مبرهن است که نیاز به توضیح ندارد. بدون تردید خبرنگار می‌داند که علاوه بر پروسه رسمی بودن و حضور فیزیکی در تمامی رویدادها، چه در سرما و چه در گرما، چه در جنگ و چه در آتش؛ چه سختی‌ها باید به جان بخرد! بی‌شک خبرنگار علاوه بر گذراندن پروسه رسمی و حتی کسب مدارج دانشگاهی، عناصر خبری را می‌شناسد، فرق گزارش، یاداشت و خبر را به خوبی می‌داند، تحلیل اصولی و بدون غرض‌ورزی می‌شناسد، قلم و نوشتار خبری دارد، جریان سازی می‌داند و نقد را با فحش اشتباه نمی‌گیرد.

خبرنگار واقعی با قلم و اشل خبرنگاری مطالبه‌گری می‌کند و خود را به آب و آتش می‌زند تا گره‌ای از مشکلات مردم باز کند. بدون تردید دایره فعالیت یک خبرنگار تنها به کپی و پیست اخبار خلاصه نمی‌شود.

تضییع حقوق خبرنگاران

اما این روزها گویا قُبح تضییع حقوق خبرنگاران در کشور تا حدی از بین رفته که در روز گرامیداشت جایگاه خبرنگار به جای دعوت از فعالین و اصحاب رسانه‌های واقعی از ادمین‌های کانال‌های تلگرامی برای نشست خبری، دعوت و حتی تجلیل و تقدیر هم می‌شود.

آنچه در چند سال اخیر به مشکلات خبرنگاران افزوده است، حضور افرادی است که بدون هیچ سابقه خبری و یا وابستگی به خبرگزاری خاصی و صرفا با انتشار پیام‌های خبری در کانال‌های تلگرامی، در حال معرفی خود به عنوان خبرنگار هستند و در این بین با توجه به نفوذ روز افزون کانال‌های تلگرامی، تا حدودی نیز در معرفی خود با این عنوان موفق بوده‌اند و متاسفانه این موضوع زمانی جالب‌تر می‌شود که از دید برخی مسئولان به خصوص در سطح شهرستان‌ها، پذیرفته شده است و این افراد به عنوان خبرنگار جایگاه پیدا می‌کنند و حتی گاها مسبب نادیده‌گرفتن خبرنگاران حرفه‌ای می‌شوند.

فضای مجازی و دست باز خبرنویسان

حائز اهمیت است بدانیم که ظهور برخی از این کانال‌های خبری که وابستگی به هیچ خبرگزاری رسمی ندارند و صرفا نقش کپی کننده اخبار معتبر و غیرمعتبر را برعهده دارند، تبعات و مشکلات زیادی ایجاد نموده و عدم اعتبار آنها منجر گردیده که هیچ تعهدی نسبت به مخاطب و انتشار اخبار گاهاً غلط نداشته باشند و حتی اعتماد مخاطبین عام و توده مردم به رسانه‌ها را نیز از بین ببرند. بنابراین شاید انگشت اتهام را می‌توان به سمت نبود قانون جامع در خصوص استفاده از فضای مجازی به خصوص شبکه‌های اجتماعی نشانه گرفت.

همچنین صدور بی‌رویه مجوز فعالیت از سوی هئیت نظارت بر مطبوعات هم در این سال‌ها سبب شده که عرصه رسانه با مشکلات و سواد رسانه‌ای مواجه شود و این امر نگران‌کننده است و باید هئیت نظارت بر مطبوعات با قوانین سختگیرانه جلوی بنگاه داری برخی افرادی که به نام رسانه در حال جولان هستند، بگیرد.

از آنجایی که کار تولید خبر، گزارش و اخبار یک کار تخصصی است و چگونگی تهیه آن به عهده خبرنگاران است مسئولان فرهنگی، امنیتی، انتظامی و حتی نمایندگان مجلس باید برای صیانت از حرفه خبرنگاری و از طرفی حفظ حرمت افراد حقوقی و حقیقی، تدوین شرایط ویژه‌ای در دستور کار خود داشته باشند و از تکثیر کانال‌های تلگرامی توسط افراد غیر خبرنگار جلوگیری نمایند، تا شاهد تهمت و تنش در فضای مجازی کشور نباشیم.