خدمت رسانی 17 نیروی آتش‌نشان به 70 هزار شهروند چنارانی

این گزارش در شماره 36 ماهنامه کلام تازه به انتشار رسیده است:

قصه یک حادثه

بنا بر روایت‌هایی که از ماجرا می‌شنویم، نوک حمله هم‌چنان متوجه نیروهای امداد و نجات است. در حالی‌که حمیدرضا داورزنی، شهردار چناران در اولین واکنش‌ها به تشریح واقعه پرداخته و می‌گوید: پیش از اعزام نیروها به این حادثه، آن‌ها برای انجام مأموریتی به خیابان شهدا رفته بودند که با اطلاع از وقوع حریق به خیابان امام خمینی(ره) رهسپار شدند. از آنجا که خودرو اتومات بوده، دچارنقص فنی می‌شود، بنابراین آتش‌نشان‌ها با حمل هشت کپسول به اطفا حریق پرداخته و تا جایی هم موفق می‌شوند. در این زمان نیز دومین خودرو امدادی به محل می‌رسد اما به یک‌باره گستردگی آتش، روند اطفا حریق را با مشکل مواجه می‌کند.

وی درادامه می‌افزاید: از آن‌جا که فقط یک دستگاه خودرو مخصوص اطفا حریق در شهر فعال است و برخی ادوات امداد و نجات نیز دچار فرسودگی شده، از این رو جهت مساعدت فرد خسارت دیده، مقررشد از محل بیمه آتش‌سوزی، مسوولیت و شهروندی، جبران بخشی از خسارت صورت بگیرد.

داورزنی خاطرنشان می‌کند: رئیس اداره آتش‌نشانی نیز برکنار شد و به زودی نیز دیگر نیروهایی که در این واقعه عملکرد مطلوبی نداشتند برکنار خواهند شد و نیروهای توانمند استان که تمایل به همکاری دارند، بکارگرفته می‌شوند.

جنگیدن با حوادث با دست خالی

شهردار چناران با اشاره به مشکلاتی که در مقوله تجهیزات امداد و نجات با آن مواجه هستند، می‌گوید: آتش‌نشانی‌ها سازمان خدمات عمومی محسوب می‌شوند و هر ساله وزارت کشور و سازمان شهرداری‌های کشور، بر اساس جمعیت شهرها بودجه‌ای را در اختیار شهرداری‌ها قرارمی‌دهند در حالی‌که متأسفانه طی پنج، شش سال اخیر به شهرداری چناران از حیث تقویت و تأمین خودروهای امداد و نجات، حمایتی صورت نگرفته و اغلب مساعدت‌ها شامل خرید تجهیزات اولیه همانند ست امداد و نجات، کپسول‌ها، جک‌ها و چکش‌های هیدرولیکی و غیره شده است. همچنین سال گذشته خودمان حدود صد میلیون تومان ادوات ابزارهای ابتدایی خریداری کردیم. طی روزهای گذشته نیز در همین زمینه، 60 میلیون تومان هزینه کردیم و به زودی از محل اعتبارات داخلی نسبت به تهیه بخشی از ملزومات اقدام خواهیم کرد.

داورزنی ادامه می‌دهد: در حال حاضر دو پایگاه فعال و دو خودرو امدادونجات وجود دارد که یکی از آن‌ها خودرو اتومات مخصوص اطفا حریق است. همچنین 17 نیرو در این پایگاه‌ها مشغولند که شش نفر آن‌ها رسمی بوده و دوره‌های تخصصی را سپری کردند. درحالی‌که بر اساس سرشماری سال95؛ جمعیت شهرستان 70 هزارنفر برآوردشده که در سنوات اخیر شاهد رشدی حدود یک ونیم برابری هستیم و از طرف دیگر نیز برگستره حوزه شهری ما افزوده شده است.

شهردار چناران تأکید می‌کند: به منظور افزایش بهینه خدمات امداد و نجات، ضروری است براساس جمعیت شهر؛ حداقل در هر ایستگاه در هرشیفت چهار نفر مستقر باشند. درضمن نیازمند تهیه سه دستگاه دیگر امدادونجات هستیم که خرید ماشین‌آلات اطفا حریق در حد توان ما و یا استان خراسان رضوی نبوده و باید از طریق بودجه شهرداری‌های کشور صورت بگیرد.

بودجه های قیراطی برای وظایف خرواری

بنابرگفته‌ها، 938 پایگاه آتش‌نشانی روستایی درکشور فعال است که گویا شهر چناران نصیبی از این خدمات نبرده است. رضا داروغه، بخشدار بخش مرکزی چناران در باره خدمات امدادونجات می‌گوید: به دلیل محدودیت‌هایی ما پایگاه آتش‌نشانی روستایی نداریم اما برای اولین بار در کشور در زبرخان و چناران طرح نصب شیرهای هیدرانت ایستاده مطرح شده که به جهت تعداد، چناران با 18 شیرهیدرانت پیشی گرفته است. به این ترتیب در روستاهای اخلمدسفلی و خواجه‌جراح شیرهای مزبور نصب شده و در آینده با تأیید مجوز سازمان آبفا در سایر روستاها نیز شیرهای هیدرانت نصب می‌شود. به این ترتیب، مطابق داده‌های سرشماری سال 95 و براساس روستاهایی که در حال حاضر نیز جز مجموعه ما محسوب می‌شوند، در 29 روستا جمعیتی حدود 128 هزار و 345 نفر وجود دارد که به‌طور میانگین در ازای هر 116 نفر یک شیر هیدرانت تعریف می‌شود.

وی با تأکید بر نحوه تفاوت در کیفیت خدمات امدادونجات در روستاها و شهرها اظهار می‌کند: به دنبال بروز حوادث در روستاها گاه لازم است این خدمات از شهرها به روستاها، ارائه شود. در حالی‌که پیش از این فرمانداری‌ها متولی نحوه ارائه این خدمات بودند از سال گذشته، فرمانداری چناران مسوولیت این امر را به دهداری‌ها تنفیذ کرد.

داروغه هم‌چنین ادامه می‌دهد: مطابق اساسنامه تشکیل دهداری‌ها، 45 بند شرح وظایف متعدد تعریف شده است. چنان‌که می‌توان گفت، به میزان شهرداری برای دهداری‌ها وظایف و تکالیفی در نظر گرفته‌اند، در حالی‌که بودجه اختصاص یافته ناچیز و محدود است.

وی با اشاره به ضرورت فرهنگ‌سازی درکاهش حوادث می‌گوید: در حال حاضر وظایف نیروهای امدادونجات، تنها حضور در محل وقوع حوادث نیست بلکه بخشی از وظایف سازمان آتش‌نشانی در جوامع توسعه‌یافته، در زمینه پیش‌گیری و توجه به زیرساخت‌های ایمنی است. چنان‌که برای نمونه، در روند ساخت وسازها، وضعیت تجهیزات و زیر ساخت‌های ایمنی بررسی شده و نظرات متخصصان لحاظ می‌گردد.

داروغه درهمین زمینه اضافه می‌کند: به منظور فرهنگ‌سازی در مقوله پیش‌گیری از حوادث، برنامه آموزش استفاده از کپسول‌های اطفا حریق را در روستاها و گروه‌های اصناف انجام خواهیم داد. هم‌چنین از آنجا که برخی حوادث روستاها به غرق شدن درحوضچه‌های آبی مربوط می‌شود، گرچه متولی این قضیه جهادکشاورزی می‌باشد اما برنامه‌هایی برای پیشگیری از این حوادث داشته‌ایم.

کلام آخر

گرچه برخی مسوولان سعی دارند با سکوت و حتی انکار، چشم بر روی کمبودها و نارسایی‌های عرصه ایمنی و امدادونجات کشور ببندند اما شواهد حاکی از نابسامانی چشمگیر در این زمینه دارد. چنان‌که سالهاست حتی مدیران کلان‌شهرها مکرر، نسبت به فرسودگی و کمبود تجهیزات مجموعه تحت پوشش خود، اظهار ناخشنودی کرده‌اند. این در حالی‌ست که تقویت عرصه ایمنی به خصوص در مناطق در حال رشد، می‌تواند نقش مؤثری در تسهیل روند پیشرفت جامعه داشته باشد.